Friday, May 11, 2018
ေကာ္ဖီ ႏွင့္ က်န္းမာေရး
မနက္ခင္းမွာ မနက္စာစားတိုင္း၊ ရံုးခ်ိန္ လက္ခ်ာခ်ိန္မွာ အိပ္ငိုက္တိုင္း၊ မိုးအံု႔အံု႔ေလးနဲ႔ ခ်မ္းစိမ့္စိမ့္ ရာသီဥတုမ်ိဳးမွာ ေကာ္ဖီဆိုတာ လိုအပ္ခ်က္ေလးတစ္ခုေပါ့။ အေနာက္တိုင္း ယဥ္ေက်းမွဳ ကူးစက္လာတာနဲ႔ အမွ် ျမန္မာနိုင္ငံမွာလည္း ေကာ္ဖီေသာက္သံုးနွုန္းက တျဖည္းျဖည္း ျမင့္မားလာပါတယ္။ ကမာၻတစ္၀ွမ္း ေန႔စဥ္ အေသာက္ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ဒီေကာ္ဖီဟာ က်န္းမာေရး ရွဳေထာင့္ကၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းက်ိဳးေတြရွိရဲ့လား။ ဆိုးက်ိဳးေတြရွိေနမလားလို႔ သိခ်င္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္အနည္းငယ္တုန္းကေတာ့ ေကာ္ဖီကိုက်န္းမာေရးနဲ႔ ပက္သတ္ျပီး ဆိုးက်ိဳးေတြရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ကင္ဆာေတာင္ျဖစ္ေစနိုင္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ယေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ ကမာၻက်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္း WHO က ေကာ္ဖီကို ကင္ဆာျဖစ္ေစေသာ စာရင္းထဲမွ ဖယ္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေကာ္ဖီက က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးေတြ အမ်ားၾကီးရွိေၾကာင္းကိုလည္း သုေသတီမ်ားက ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေကာ္ဖီ၏ အာဟာရတန္ဖိုး
ေကာ္ဖီမွာ ကင္ဆာကို ကာကြယ္ေပးနိုင္တဲ့ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ဓာတ္ (antioxidant) ေယာင္ယမ္းမွုကို သက္သာေစေသာ (anti inflammatory compound)၊ ဗီတာမင္ (vitamin B complex) နွင့္ သတၱဳဓာတ္မ်ား (magnesium, potassium, calcium, manganese, etc) စသည္တို့ ပါ၀င္ပါတယ္။ ထိုဓာတ္မ်ားကို သဘာ၀ ေကာ္ဖီမွုန္႔ စစ္စစ္ကို ႏွပ္ထားေသာ ေကာ္ဖီမွသာ ရရွိနိုင္မွာပါ။
လန္းဆန္းေစနိုင္ျခင္း
ေကာ္ဖီေသာက္ေသာအခါ ေကာ္ဖီတြင္ပါ၀င္ေသာ ကဖင္းက ဦးေႏွာက္ကို သြားလံွဳေဆာ္ပါတယ္။ ဦးေႏွာက္ကေန ေနာ္အပီနယ္ဖရင္း၊ ဒိုပါမင္းစတဲ့ အာရံုေၾကာဆဲလ္မ်ားကို လံွဳ႔ေဆာ္္ေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းမ်ား ထြက္လာေစျပီး စိတ္ရႊင္လန္းေစပါတယ္။ မွတ္ဥာဏ္ကိုလည္းတိုးတက္ေစျပီး၊ အာရံု စူးစိုက္မွုကို ပိုေကာင္းေစပါတယ္။
၀ိတ္က်ျခင္း
ေကာ္ဖီျပင္းျပင္း တစ္ခြက္က သင့္ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ဇီ၀ရုပ္ျဖစ္ပ်က္ျခင္း (metabolism) ကို ၂၀% ထိျမန္ေစပါတယ္။ ထို့ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ အဆီဆဲလ္မ်ားျပိဳကြဲျပီး ဖက္တီး အက္ဆစ္ (fatty acid) ထြက္လာပါတယ္။ ထို fatty acid က က်ြနု္ပ္တို႔အတြက္ ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားရာတြင္ လိုအပ္ေသာ စြမ္းအင္ကိုေပးပါတယ္။
ကဖင္းက ဗဟိုအာရံုေၾကာစနစ္ကို လံွဳ႕ေဆာ္ျခင္းျဖင့္ အဒရီနယ္လင္း ေဟာ္မုန္းထြက္ေစပါတယ္။ ထိုေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ၾကြက္သားမ်ားကို ပို၍အားေကာင္းေစပါတယ္။ ေကာ္ဖီရဲ့ထို အစြမ္းမ်ားေၾကာင့္ ၀ိတ္ခ်ခ်င္တဲ့သူေတြ ပံုမွန္ ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္ အဆီလည္းက်ျပီး ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရာတြင္လည္း ပိုမိုေကာင္းမြန္လာေစမွာပါ။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ကာကြယ္နိုင္ျခင္း
သင့္ေတာ္ေသာ ေကာ္ဖီ ပမာဏ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးအစာ ၂ ဆီးခ်ိဳျဖစ္နိုင္ေခ်ကို ေလ်ာ့က်ေစနိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳေတြ အမ်ားၾကီးထည့္မေသာက္မိဖို့ေတာ့ လိုပါတယ္။
စိတ္က်ေရာဂါ၊ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ၊ ေျခတုန္လက္တုန္-ပါကင္ဆန္ေရာဂါမွ ကာကြယ္နိုင္ျခင္း
အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါဟာ ကမာၻေပၚမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး အသက္ၾကီး အာရံုေၾကာ ပ်က္စီးျခင္းေရာဂါ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ ဒုတိယ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါမွာ လက္တုန္ ေျခတုန္္ ( Parkinson’s disease) ျဖစ္ပါတယ္။ ၂မ်ိဳးလံုးက အသက္ၾကီးတဲ့သူေတြမွာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီေရာဂါမ်ားကိုု ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ကုသဖို႔ ေဆးမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္နိုင္တယ္။ ေကာ္ဖီပံုမွန္ ေသာက္သံုးျခင္းကလည္း ထိုေရာဂါမ်ား ျဖစ္နိုင္ေခ်ကို ေလ်ာ့က်ေစနိုင္ပါတယ္။
အသည္းအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား
ေကာ္ဖီက အသည္းအတြက္လည္း ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ရွိေနျပန္ေသးသည္။ အသည္းေျခာက္ျခင္းနွင့္ အသည္းအဆီဖံုးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးသည္။ ေကာ္ဖီကိုု တစ္ေန့ တစ္ခြက္ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ အသည္းေျခာက္ျခင္းကို ၂၀% ထိ ေလ်ာ့က်ေစနိုင္တယ္။ ေကာ္ဖီတြင္ ေယာင္ယမ္းမွုကို တားဆီးေပးနိုင္သည့္ ဓာတ္ပစၥည္းပါ၀င္သည့္ အတြက္ နာတာရွည္ ေယာင္ယမ္းမွုကို ေလ်ာ့နည္းေစသည့္အတြက္ ေယာင္ယမ္းမွု၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးျဖစ္သည့္ အသည္းေျခာက္ျခင္းကိုပါ ေႏွးေစတယ္။
စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းကိုေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
ယေန႔ေခတ္မွာ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းဆိုတာ အေတြ႔ရမ်ားတဲ့ ျပႆနာ တစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္မ်ား အရ ေကာ္ဖီကို တစ္ေန့ ၄ ခြက္ခန့္ ေသာက္သံုးသူတို႔မွာ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္နိုင္ေခ်ေလ်ာ့နည္းတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ေကာ္ဖီကို ေသာက္သံုးျခင္းက ေရာဂါ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ကာကြယ္ေပးနိုင္တဲ့အတြက္ ေကာ္ဖီေသာက္လွ်င္ အသက္ရွည္နိုင္တယ္ဆိုတာ သံသယ ျဖစ္စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ ေလ့လာမွုအမ်ားစုကလည္း ေကာ္ဖီ ေသာက္သံုးသူ ေတြမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပက္သတ္တဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေကာ္ဖီ ေသာက္သူမ်ားသည္ အူမၾကီး ေရာဂါ နဲ႔ ေလျဖတ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏွဳန္း ေလ်ာ့က်ေစတယ္လို့ ဆိုထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကဖင္းဖယ္ထုတ္ထားတဲ့ ေကာ္ဖီေတြမွာေတာ့ ထို အာနိသင္ကို မရနိုင္ပါဘူး။
ေကာ္ဖီကို ဘယ္ေလာက္ေဆးဖက္၀င္တယ္ ဆိုဦးေတာ့ သူ့႔မွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေလးေတြေတာ့ ရွိတာပါပဲ၊ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္ ေသြးေပၚခ်ိန္ ျမင့္တက္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရရွည္စြဲေသာက္တဲ့ သူေတြမွာေတာ့ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ပံုမွန္သာရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ေကာ္ဖီကို အရမ္းပူလြန္းေသာ (၆၅ံC) ထက္ပိုပူေသာ ေရျဖင့္ ေသာက္ပါကလည္း အစာမ်ိဳျပြန္ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေနပါေသးတယ္။ ေကာ္ဖီ အလြန္အကၽြံ ေသာက္ပါက အရိုးပါးျခင္း၊ အရိုးပြျခင္း တို႔ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္မ်ားတြင္ ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်ျခင္း၊ ကေလးလမေစ့ပဲ ေမြးျခင္း၊ ေပါင္မျပည့္ျခင္း၊ စတယ့္ ဆိုက်ိဳးမ်ားကို ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆိုးက်ိဳးတစ္ခုကေတာ့ ေကာ္ဖီစြဲသြားျခင္း ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္ဖီအလြန္ၾကိဳက္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ ကေတာ့ သူ ရုတ္တရက္ ေကာ္ဖီ ျဖတ္လိုက္တဲဲ့ အခါမွာ ေနရထုိင္ရ ခက္ျခင္း၊ စိတ္မၾကည္လင္ျခင္း၊ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္လြယ္ျခင္း စတယ့္ေဝဒနာမ်ား ခံစားရျပီး ေကာ္ဖီေသာက္ လိုက္မွသာ ေနသာထိုင္သာ ရွိသြားတယ္ လို႔ ေျပာျပဖူး ပါတယ္။
ေကာ္ဖီမွာ အက္ဆစ္ဓာတ္ ပါရွိတဲ့အတြက္ အစာအိမ္နာတတ္သူ မ်ားကေတာ့ ေကာ္ဖီကို ေလ်ာ့ေသာက္ သင့္ပါတယ္။ ေကာ္ဖီ ေသာက္ရင္ မ်က္စိေၾကာင္ျပီး အိပ္မရဘူး ဆိုတာကိုလည္း ခဏခဏ ၾကားဖူးမွာပါ။ ေနာက္ျပီး ေကာ္ဖီေၾကာင့္ ကတုန္ကရင္ ျဖစ္ျခင္း၊ ဆီးခဏခဏ သြားျခင္း၊ စိတ္ဂဏာမျငိမ္ ျဖစ္ျခင္း စသည္တို႔ ၾကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။
ေကာ္ဖီရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကို မခံႏိုင္တဲ့သူ ဆိုရင္ေတာ့ ေကာ္ဖီ မေသာက္သင့္ပါ လို႔ပဲ အၾကံေပးပါရေစ။ ေနာက္ျပီး ေကာ္ဖီကို ၾကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ေကာ္ဖီခ်စ္သူေတြ ကိုေတာ့ အလြန္အကၽြံ မေသာက္ပဲ ေတာ္ရံုသာ ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ေဆးျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးပါရေစ။
လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႕ကို ကဖင္းပါဝင္မႈ ၄၀၀ ဂရမ္အထိ ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ အၾကမ္းျဖင္း အရေတာ့ ေကာ္ဖီၾကမ္း ၄ခြက္ အထိ ေဘးကင္းပါတယ္။ ေရာဂါကုသတဲ့ ေဆးတိုင္းမွာေတာင္ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးက ရွိေနေတာ့ ေကာ္ဖီကိုလည္း အက်ိဳးအျပစ္ ခ်င့္ခ်ိန္ျပီး ေတာ္သင့္ရံုသာ ေသာက္ၾကပါလို႔ စာဂ်ပိုး ကေနျပီး အၾကံေပး လိုက္ပါတယ္ ေကာ္ဖီခ်စ္သူတို႔ေရ . . . . . . . . . . . . .
ေမတၱာျဖင့္
အသုပ္စံု (စာဂ်ပိုး)
Labels:
ဗဟုသုတ
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment